AXENCIA DE TRADUCIÓNS PONTEVEDRA

Este novo modelo de desenvolvemento diferénciase do modelo que está a seguir China en dous aspectos crave: por unha banda, no importante papel que xoga o mercado no novo modelo fronte ao intervencionismo estatal en China e, doutra banda, nas medidas máis drásticas de estabilización macroeconómica utilizadas en América Latina.

Polo que se refire ao papel do mercado, a diferenza de China, onde, como vimos, o Estado xoga un papel moi importante no proceso de desenvolvemento e nin sequera terminouse a transición dunha economía planificada a unha economía de mercado, as reformas en Latinoamérica seguen os principios doctrinarios da liberalización económica e a desregulación e privatización da actividade produtiva, coa expectativa de que “a man invisible” do mercado logre un ritmo máis rápido de modernización e cambio tecnolóxico que o alcanzado durante a substitución de importacións baixo a dirección do Estado. Iso levou a que a industria manufactureira haxa deixado de ser o motor do crecemento económico, en beneficio dos recursos naturais, as industrias procesadoras de materias primas e os servizos. Así mesmo, aumentou o grao de concentración económica.

Esta política supuxo, tamén, unha apertura aos mercados internacionais, quedando os países latinoamericanos moito máis expostos á competencia internacional do que o estaban antes, tanto polo lado das exportacións como das importacións. Iso contrasta en parte coa política que está a seguir China, a cal, aínda que fomenta as exportacións, ten aínda importantes barreiras á importación.

A maior apertura das economías latinoamericanas ha suposto un aumento das exportacións, como pode apreciarse na táboa I.1.7., como tamén sucedeu en China coa súa política de fomento das exportacións. Con todo, así como as exportacións chinesas baséanse en manufacturas intensivas en man de obra, cunha tendencia á diversificación cara a niveis superiores, a expansión das exportacións de moitas economías latinoamericanas está a basearse en produtos enerxéticos, materias primas e os bens agrícolas, cun valor engadido relativamente baixo e cun potencial de crecemento limitado.

Cadro I.1.27. Evolución das exportacións de diversos países latinoamericanos entre 1986 e 1993( fob, miles de millóns dólares)

Fonte: EIU

Por outra banda, así como en China, do mesmo xeito que outros países asiáticos, non aplicou shocks económicos para estabilizar as súas economías, salvo excepcións (por exemplo, as medidas antiinflacionarias en 1989 e 1990 en China), as reformas estruturais en América Latina estiveron acompañadas de drásticas medidas de estabilización macroeconómica, consistentes principalmente nun control da inflación reducindo contundentemente a demanda agregada, nunha redución dos déficits públicos mediante unha forte redución do gasto público e un incremento dos ingresos, e unha redución do déficit externo, orientando a economía cara á exportación mediante, entre outros instrumentos, o uso de tipos de cambios competitivos.